SEO nədir sualına tapdığınız cavablar hələ də sizi tam olaraq qane etməyibsə bu məqaləni oxuyun. Amma biraz uzun olacaq.
İnternetdə hər gün 8,5 milyarddan çox axtarış aparılır (bəli, Google gündəlik bu qədər işləyir). İstifadəçilər istədikləri məhsulu, xidməti və ya sadəcə cavabını bilmədikləri sualı axtaranda ilk gördükləri nəticələr çox vaxt onların qərarını müəyyənləşdirir. Bəs sizin şirkətiniz həmin nəticələrdə varmı? Yoxsa hələ də “10-cu səhifədəki tənhalıq”da gizlənirsiniz?
Məhz burada SEO nədir sualı ortaya çıxır. Çünki SEO – sadəcə texniki termin yox, bizneslərin onlayn uğur qazanması üçün ən güclü vasitələrdən biridir. Əgər məqsədiniz yalnız qısa müddətli reklam kampaniyaları ilə diqqət çəkmək yox, uzunmüddətli nəticələr əldə etməkdirsə, SEO sizə lazım olan strategiyadır.
Əslində SEO-nu bir az da belə təsəvvür etmək olar: saytınızı axtarış sistemlərinin “xoşuna gələn” formada hazırlayırsınız ki, Google sizi daha çox insanın qarşısına çıxarsın. Və maraqlısı budur ki, Google-un xoşuna gələn sayt eyni zamanda istifadəçilərin də xoşuna gəlir. Yəni SEO həm texniki, həm də insani tərəfləri birləşdirən ikiqat faydalı bir prosesdir.
SEO nədir?
SEO (Search Engine Optimization) – axtarış sistemləri üçün optimizasiya deməkdir. Sadə dillə desək, bu, saytınızın Google və digər axtarış sistemlərində daha yüksək mövqe tutması üçün görülən bütün işlərin ümumi adıdır.
Məsələn, siz “Bakıda təmizlik şirkəti” sözünü axtarırsınız. Qarşınıza ilk çıxan saytlara daha çox klik edirsiniz, elə deyilmi? İnsanların böyük əksəriyyəti yalnız ilk səhifədəki nəticələrlə kifayətlənir. Heç kim 7-ci və ya 8-ci səhifədə olan şirkəti axtarıb tapmır. Buna görə də SEO saytınızın ilk səhifəyə və ideal halda ilk 3-lüyə çıxması üçün əsas vasitədir.
SEO-nun məqsədi
SEO-nun əsas məqsədi – saytınızı potensial müştərilər üçün görünən etməkdir. Nə qədər gözəl xidmətlər təklif etsəniz də, sizi görmürlərsə, satışlarınız artmayacaq. Yaxşı optimizasiya olunmuş sayt isə daim yeni müştərilər gətirən görünməz “maşın” kimidir.
Kiçik yumor: SEO olmayan bir sayt Google-un 10-cu səhifəsindədirsə, onu yalnız təsadüfən it axtaran arxeoloq tapa bilər. 😊
Texniki və praktik izah
Texniki tərəfi: Saytın kod quruluşu, sürəti, mobil uyğunluğu, düzgün başlıqlar və meta təsvirlər.
Praktik tərəfi: İstifadəçilərin axtardığı açar sözləri düzgün seçmək, keyfiyyətli məzmun hazırlamaq, digər saytlardan etibarlı linklər qazanmaq.
Yəni SEO həm mühəndislik işidir, həm də yaradıcılıq. Bir tərəfdən kod və alqoritmlər, digər tərəfdən isə insan davranışlarını anlamaq tələb olunur.
Və biraz da “hiylələr” 😊 var və biz bunun ustasıyıq. Amma bu qanunları pozan hiylələr deyil. “SEO hiylələri” dedikdə, əslində axtarış motorlarında sayt üçün yüksək reytinq əldə etmək üçün istifadə edilən müxtəlif strategiyalar və üsullar nəzərdə tutulur. Bu üsullar veb-saytın axtarış motorları tərəfindən daha yaxşı başa düşülməsinə və istifadəçilər tərəfindən tapılma ehtimalının artırılmasına kömək edir, yəni axtarış nəticələrində üst sıralarda görünmək üçün edilən məqsədyönlü işlərdir.
“Hiylələr” ilə bağlı gələcəkdə daha geniş məqalə yazaraq bəzi sirlərimizi paylaşacağıq.
SEO necə işləyir?
SEO-nu başa düşmək üçün əvvəlcə axtarış motorlarının necə işlədiyini qısaca izah edək. Google və digər axtarış sistemləri sadəcə “sizin dediyiniz sözləri tapan maşın” deyil. Onlar milyonlarla saytı analiz edir, məlumatları indeksləşdirir və hər bir axtarış üçün ən uyğun nəticəni seçir.
Axtarış motorunun iş prinsipi
1. Crawling (Skanlama): Google-un botları (crawler-lər) saytınızı ziyarət edir, səhifələri oxuyur. Bu, bir növ kitabxanaçının kitabları rəflərə yığması kimidir.
2. Indexing (İndeksləşdirmə): Toplanan məlumat Google-un “nəhəng kitabxanasına” əlavə olunur. Burada saytın məzmunu, strukturu, açar sözləri qeyd edilir.
3. Ranking (Sıralama): İstifadəçi axtarış verdikdə Google həmin kitabxanadan ən uyğun “kitabı” çıxarıb birinci göstərir. Hansı saytın 1-ci, hansının 10-cu səhifədə olacağı məhz buradakı alqoritmlərlə müəyyən olunur.
SEO prosesinin mərhələləri
✅ Analiz: Saytın hazırkı vəziyyəti, rəqiblərin gücü, açar sözlərin seçilməsi.
✅ Optimizasiya: Kontentin, texniki strukturun, linklərin düzəldilməsi.
✅ Monitorinq və nəticə: Nəticələrin izlənməsi, Google Analytics və Search Console ilə ölçülməsi.
Praktikada bu belə görünür: saytınız sürətlidirsə, açar sözlər düzgün seçilibsə, məqalələriniz insanlara fayda verirsə və digər saytlardan linklər qazanırsınızsa – deməli, Google sizi daha yuxarıda göstərir.
Kiçik dostcasına misal: SEO elə bil fitness kimidir – 1 gün idmana getsəniz nəticə görməyəcəksiniz. Amma davamlı məşq etsəniz, nəticə qaçılmaz olacaq.
SEO-nun növləri
SEO müxtəlif istiqamətlərə bölünür. Hər birinin öz rolu var və birlikdə tam gücünü göstərir.
On-page SEO
Bu, saytın içində gördüyümüz işlərdir:
✅ Açar sözlərin düzgün istifadəsi (“SEO nədir”, “SEO-nun faydaları” və s.)
✅ Başlıqların (H1, H2, H3) optimallaşdırılması
✅ Meta təsvirlərin yazılması
✅ Şəkillərin optimallaşdırılması (alt text, ölçü)
✅ İstifadəçiyə faydalı kontent hazırlamaq və s.
Misal: Əgər “SEO qiymətləri” açar sözünü işlədərək məqalə yazırsınızsa, həmin məzmun oxucuya həm məlumat, həm də qərar verməkdə kömək etməlidir.
Off-page SEO
Saytınızdan kənarda aparılan bütün işlər:
✅ Backlinklər (digər saytlardan sizin saytınıza keçidlər)
✅ Sosial siqnallar (Facebook, Instagram, LinkedIn paylaşımları)
✅ Brend imicinin gücləndirilməsi
Off-page SEO – insanların sizin haqqınızda internetdə necə danışdığını idarə etməkdir. Əgər saytınıza etibarlı mənbələr link verirsə, Google düşünür: “Deməli bu sayt dəyərlidir.”
Texniki SEO
Adından göründüyü kimi, daha çox kod və texniki hissələrlə bağlıdır:
✅ Saytın sürəti (PageSpeed Insights nəticələri)
✅ Mobil uyğunluq
✅ HTTPS təhlükəsizliyi
✅ Strukturlaşdırılmış məlumat (schema markup)
✅ Daxili link strukturu
Texniki SEO-nu bünövrə kimi düşünün. Bünövrəsi zəif ev tikilsə, içini nə qədər gözəl bəzəsəniz də, sabit olmayacaq.
Lokal SEO
Əgər siz müəyyən bir şəhərdə və ya rayonda fəaliyyət göstərirsinizsə, lokal SEO sizin üçün həyati əhəmiyyət daşıyır.
✅ Google My Business profilinin yaradılması
✅ Ünvan, telefon, iş saatlarının düzgün qeyd olunması
✅ Lokal açar sözlərdən istifadə (“Bakıda SEO xidməti” və s.)
Misal: “Bakıda diş klinikası” axtarışı edəndə ən yaxın və ən yaxşı optimizasiya olunmuş klinikalar görünür. Bu, lokal SEO-nun işidir.
Qlobal praktikadan nümunə
Amazon, Airbnb, Booking kimi şirkətlərin uğurunun böyük hissəsi SEO-dan gəlir. Ölkəmizdə nümunə olaraq Umico.az, Bina.az, Tap.az, Turbo.az kimi saytları göstərmək olar. Onlar həm on-page, həm də texniki optimizasiyanı mükəmməl formada tətbiq edərək minlərlə açar söz üzrə birinci çıxırlar.
SEO-nun faydaları
SEO-nu çoxları yalnız “saytın Google-da yuxarı çıxması” kimi görür. Amma əslində faydaları bununla məhdudlaşmır.
Uzunmüddətli nəticələr və davamlı trafik
Google Ads reklamı dayandırdığınız anda kliklər də dayanır. SEO isə bir dəfə yaxşı qurulduqda illərlə işləyir. Düzdür, müəyyən dəstəyə ehtiyac var, amma nəticələr uzun müddət davam edir.
Reklam xərclərinə qənaət
Ənənəvi reklamda (Google Ads, Meta Ads) hər klik üçün ödəniş edirsiniz. SEO ilə isə siz pulsuz kliklər qazanırsınız. Beləliklə, büdcənizi daha səmərəli bölmək mümkündür.
Dostcasına misal: SEO, elə bil, öz bağınızı əkib-becərmək kimidir. Əvvəl zəhmət və vaxt sərf edirsiniz, amma sonra meyvələri pulsuz yığa-yığa yeyirsiniz.
İstifadəçi təcrübəsinin yaxşılaşması
SEO yalnız axtarış nəticələrində mövqe deyil, həm də saytın içində rahatlıq yaradır:
✅ Sürətli yüklənmə
✅ Mobil cihazlara uyğunluq
✅ Oxunaqlı dizayn
✅ Faydalı kontent
Google-un qaydaları əslində istifadəçi məmnuniyyətini yüksəltmək üçün nəzərdə tutulub. Deməli, SEO edərkən həm Google, həm də müştəri xoşbəxt olur.
Brend etimadının artması
İlk səhifədə görünən saytlar avtomatik olaraq daha etibarlı görünür. İnsan psixologiyası belədir: “Əgər Google bunu birinci göstərirsə, deməli, yaxşıdır.”
Satışların artması
Ən mühüm fayda – müştəri və satış sayının yüksəlməsi. SEO sayəsində sizə axtarıb-tapan müştərilər daha hazır alıcı olurlar. Çünki onlar artıq ehtiyaclarını müəyyənləşdirib, sadəcə kimdən alacaqlarına qərar vermək istəyirlər.
Dostcasına cümlə: SEO düzgün qurulanda saytınız 24/7 işləyən səssiz satıcıya çevrilir.
SEO qiymətləri və investisiya baxışı
Ən çox verilən sual budur: “SEO qiymətləri niyə bu qədər dəyişir?”
Bəzən bazarda çox ucuz, bəzən də olduqca bahalı təkliflər görürsünüz. Burada əsas məqam – görülən işlərin miqyası və keyfiyyətidir.
SEO qiymətləri necə formalaşır?
✅ Saytın mövcud vəziyyəti (çox səhv varsa, daha çox iş görülməlidir)
✅ Rəqabət səviyyəsi (azərbaycan bazarı ilə qlobal bazar arasında fərq böyükdür)
✅ Görüləcək xidmətlərin miqdarı (kontent, backlink, texniki optimizasiya və s.)
✅ Davamlı izləmə və hesabat verilməsi
SEO qiymətləri baha görünə bilər, amma…
SEO qiymətləri bəzən ilk baxışda baha görünə bilər. Amma bu xərci gider yox, investisiya kimi görmək lazımdır. Çünki SEO-nun gətirdiyi əlavə müştərilər və satışlar bu xərci dəfələrlə geri qaytarır.
Dostcasına misal: Starbucks-dan gündə bir qəhvəyə 8-10 manat vermək çox normal görünür. Amma həmin pulun 1 ay yığılması ilə SEO üçün investisiya etsəniz, nəticədə biznesinizin satışları yüzlərlə dəfə artar. Buna “Starbucks effekti” deyirik.
Davamlılıq məcburiyyəti
SEO bir dəfə edilib qurtaran iş deyil. Google-un alqoritmləri dəyişir, rəqiblər daim optimizasiya edir. Ona görə də SEO xidmətləri aylıq ödəniş əsasında davam etdirilir.
Əslində bu, çox məntiqlidir: necə ki, mağazanızın vitrinini hər həftə təmizləyirsiniz, saytınız da daim “təmiz” və optimizasiya olunmuş qalmalıdır.
SEO olmadan onlayn uğur qazanmaq niyə çətindir?
İnternetdə rəqabət hər gün artır. Hər bir şirkət eyni auditoriyaya çatmaq üçün mübarizə aparır. Bu mübarizədə SEO-suz uğur qazanmaq, demək olar ki, mümkün deyil.
SEO olmadan saytların real problemləri
✅ Trafik yoxdur: Google-un 2-ci səhifəsinə çox az adam keçir. Əgər oradasınızsa, müştəri tapmaq şansınız minimumdur.
✅ Müştəri azdır: Sosial şəbəkə paylaşımları qısamüddətli effekt verir. Amma uzunmüddətli müştəri axını üçün SEO vacibdir.
✅ Satış zəifdir: Reklamla aldığınız müştəri bir dəfəlik ola bilər. SEO ilə gələn müştəri isə təkrar alış etməyə meyllidir.
Misallarla izah
✅ Lokal bazardan misal: Tutaq ki, siz Bakıda “mebel mağazası” açmısınız. Əgər SEO ilə axtarış nəticələrində ilk 3-lükdə deyilsinizsə, müştərilərin çoxu rəqiblərinizə gedəcək.
✅ Dünya praktikasından misal: Airbnb, Booking və Amazon kimi nəhənglər illərlə SEO-ya sərmayə qoyublar. Bu gün onların böyük trafiki məhz SEO sayəsində pulsuz gəlir.
Dostcasına yumor: SEO-suz sayt elə bil şəhərin ən ucqar küçəsində açılan mağaza kimidir. Açılışa bəzənmiş ola bilər, amma ora gedən adam yoxdursa, satış da olmayacaq.
GoDigital yanaşması
GoDigital olaraq biz SEO-ya yalnız “açar söz yerləşdirmək” kimi baxmırıq. Bizim yanaşmamız biznesin satış strategiyasını tam əhatə edir.
Bizneslər üçün fərqli strategiyalar
✅ Analiz: Hər biznesin hədəf auditoriyası və rəqabət mühiti fərqlidir. İlk mərhələdə bunları öyrənirik.
✅ Plan: Sadəcə “trafik artırmaq” yox, satışa çevrilən trafik cəlb edirik.
✅ İcra: Kontent, texniki SEO, backlinklər və lokal SEO paralel aparılır.
SEO + Google Ads + SMM inteqrasiyası
SEO uzunmüddətli nəticə gətirir, amma paralel olaraq Google Ads və SMM də istifadə olunsa, daha sürətli nəticələr əldə edilir. GoDigital-da biz bu üçlüyü birlikdə tətbiq edirik ki, biznes həm qısamüddətli, həm də uzunmüddətli müştəri qazansın.
GoDigital-ın üstünlükləri
✅ Azərbaycan bazarını dərindən tanımağımız
✅ Dünya praktikasını izləyib tətbiq etməyimiz
✅ Müştərilərə aylıq detallı hesabat təqdim etməyimiz
✅ SEO xidmətini sadəcə “klik” yox, satış artımı ilə ölçməyimiz.
Biz SEO-nu yalnız Google üçün yox, sizin gələcəyiniz üçün edirik. Çünki yaxşı optimizasiya olunmuş sayt — daim müştəri gətirən açıq mağaza deməkdir.
